هه‌ولێر پایته‌ختى هه‌رێمى كوردستانه، ژماره‌ى دانیشتوانى ده‌گاته یه‌ك ملیۆن كه‌س و به قه‌زاو ناحیه‌كانى له (1.500.000) تێده‌په‌رێت.
هه‌ولێر به شاره كۆنه‌كانى جیهان هه‌ژمار ده‌كرێت كه تا ئێستا ژیانى تێدا به‌رده‌وامه، زۆر له زانایان هه‌ولێر به لانكه‌ى مرۆڤایه‌تى داده‌نێن له‌به‌ر ئه‌وه‌ى ئه‌شكه‌وتى شانه‌ده‌ر له نزیكى ئه‌و شاره‌یه و له جیهاندا گرنگى تایبه‌تى خۆى هه‌یه.
به‌ڵگه مێژووییه‌كان ئاماژه به‌وه ده‌كه‌ن كه پێش 60-65 هه‌زار ساڵ ئه‌م ئه‌شكه‌وته و ئه‌م شاره بێ دانیشتوان نه‌بووه.
مێژووى قه‌لاى هه‌ولێر بۆ (6000) ساڵ پێش زایین ده‌گه‌رێته‌وه.
هه‌ولێر هێماى پێكه‌وه ژیانى نه‌ته‌وه‌ى جیاواز و ئاینى جیاوازه.
جگه له خه‌ڵكى ره‌سه‌نى شاره‌كه خه‌ڵكى سه‌رجه‌م وڵاتانى دنیا و ژماره‌یه‌كى زۆر له كوردى سوریا و توركیا و ئێران و عه‌ره‌بى ناوه‌ڕاست و باشورى عێراق له‌و شاره‌دا زۆر به‌ئاسووده‌یى و به‌و په‌ڕى ئازادى ده‌ژین.